Kháng nguyên là gì? Những đặc tính cơ bản của kháng nguyên ra sao?
Một số các loại bệnh nhiễm trùng và một số các bệnh rối loạn có thể được xét nghiệm nhờ kháng nguyên. Vậy kháng nguyên là gì? Những đặc tính cơ bản của kháng nguyên bao gồm những gì?Phân loại kháng nguyên như thế nào? Hãy đọc ngay bài viết dưới đây. Chúng tôi sẽ giải đáp hết các thắc mắc của các bạn nhé.
Kháng nguyên là gì?
Kháng nguyên có thể hiểu theo một cách dễ nhất thì đó chính là những chất khi xâm nhập vào cơ thể chúng ta thì sẽ được hệ thống miễn dịch nhận biết được một cách nhanh chóng. Sau đó sinh ra các kháng thể tương ứng để có thể kết hợp đặc hiệu với những kháng nguyên đó.
Kháng nguyên là gì. Nguồn: Internet
Kháng nguyên có thể được tạo ra từ bên trong cơ thể mỗi chúng ta như nhờ vào các mảnh tế bào độc tố. Hoặc kháng nguyên cũng có thể được tạo ra từ môi trường sống bên ngoài như nhờ vào các loại động vật nguyên sinh, các loại vi khuẩn, virus, nấm,..
Thông thường các kháng nguyên chính là một polysaccharide hoặc là một protein. Bên cạnh đó các kháng nguyên có thể là bất cứ loại phân tử nào và mang các hepen nhỏ gắn với một protein chuyên chở.
Những đặc tính cơ bản của kháng nguyên
Kháng nguyên bao gồm có 2 đặc tính cơ bản đó là tính đặc hiệu và tính sinh kháng thể.
Tính đặc hiệu
Đặc tính này của kháng nguyên thể hiện là chỉ được nhận biết được duy nhất những kháng thể do kháng nguyên này gây ra chứ không nhận biết được các kháng thể do các kháng nguyên khác tạo ra. Tính đặc hiệu của kháng nguyên là do nhóm quyết định kháng nguyên và tính lạ tạo thành.
Kháng nguyên có tính đặc hiệu. Nguồn: Internet
- Nhóm quyết định kháng nguyên: chính là những đặc tính mà cấu trúc các bề mặt kháng nguyên chỉ có được khả năng kết hợp được với duy nhất một phân tử kháng thể thôi.
- Tính lạ: theo các nhà nghiên cứu miễn dịch học cho thấy nếu kháng nguyên có từ nguồn gốc của các loại khác biệt với những loại dùng để gây mẫn cảm thì đáp ứng miễn dịch ở cơ thể sẽ càng mạnh. Có nghĩa là những kháng nguyên có từ các nguồn gốc di chuyển càng lạ so với cơ thể bao nhiêu. Thì khả năng tạo kháng thể và kích thích chúng càng mạnh bấy nhiêu.
Tính sinh kháng thể
Như chúng tôi đã nói ở trên thì kháng nguyên có khả năng kích thích cơ thể, kích thích hệ miễn dịch để tạo ra được những kháng thể. Khả năng này chỉ có thể những kháng nguyên hoàn toàn mới mới làm được.
Còn những kháng nguyên còn lại do có trọng lượng phân tử nhỏ nên không đủ để kích thích cơ thể để tổng hợp các kháng thể. Nhưng chúng vẫn tạo ra được tính đặc hiệu cho việc kết hợp những kháng thể. Cơ chế đó được gọi là bán kháng nguyên.
Bên cạnh đó khi các bán kháng nguyên gắn với một phần tử protein thì sẽ trở thành một kháng nguyên hoàn toàn. Vì thế lúc này đã có được khả năng kích thích hệ miễn dịch sinh kháng thể rất mạnh với cơ thể chúng ta.
Phân loại kháng nguyên
Phân loại theo khả năng sinh kháng thể
Theo phân loại này thì có hai loại kháng nguyên:
- Kháng nguyên hoàn toàn: Chính là những loại kháng nguyên có được khả năng kích thích cho hệ miễn dịch sau đó kết hợp đặc hiệu với kháng thể.
- Kháng nguyên không hoàn toàn: ngược lại với kháng nguyên hoàn toàn thì kháng nguyên không hoàn không có được khả năng kích thích cho hệ miễn dịch.
Phân loại theo tính tương đồng gen học
Được chia làm 3 loại kháng nguyên đó là:
- Kháng nguyên đồng loài
- Kháng nguyên khác loài
- Kháng nguyên tự thân
Kháng nguyên tự thân hay còn gọi là quá trình tự miễn. Nguồn: Internet
Phân loại theo tính chất hóa học
Theo phân loại tính chất hóa học cũng được chia làm 3 loại kháng nguyên là:
- Kháng nguyên lipit tinh khiết
- Kháng nguyên axit nucleic
- Kháng nguyên protein
Phân loại theo tương tác 2 dòng tế bào lympho T-B
- Kháng nguyên không phụ thuộc tuyến ức là các kháng nguyên có khả năng tạo ra các kháng thể mới mà không phụ thuộc vào tuyến ức
- Kháng nguyên phụ thuộc tuyến ức là nếu sinh ra kháng thể thì phải có tuyến ức mới hoạt động
Phân loại theo nguồn gốc kháng nguyên
- Kháng nguyên virus là các kháng nguyên ở sâu bên trong hoặc trên bề mặt
- Kháng nguyên vi khuẩn là các kháng nguyên có ở vách, lông, vỏ, độc tố,..
- Kháng nguyên thực vật là các kháng nguyên như bụi, phấn hoa gây nên dị ứng
Các loại kháng nguyên tế bào
Đây là những loại kháng nguyên có tính đặc hiệu riêng cho từng loại dòng tế bào. Như tế bào lympho T, tế bào lympho B của tổ chức lympho. Hoặc là các loại kháng nguyên trên hồng cầu, bạch cầu.
Các loại kháng nguyên tế bào. Nguồn: Internet
Bài viết trên chúng tôi đã giúp bạn giải đáp những thắc mắc liên quan về kháng nguyên là gì, những đặc tính cơ bản của kháng nguyên và các hình thức phân loại kháng nguyên như thế nào. Hy vọng với những thông tin trên có thể giúp ích được phần nào trong khi tìm hiểu về kháng nguyên. Chúc các bạn luôn vui vẻ, có sức khỏe tốt nhé.